Kara Deliğin İçinde Ne Var?

Geçmişten bu yana evren hakkında bilgi sahibi olmak ve bilinmeyenleri keşfetmek için çalışmalar yapılıyor. Gelişen teknoloji sayesinde pek çok gök cismi hakkında detaylı bilgilere erişim sağladık. Fakat evrenin canavarları olarak bildiğimiz kara delikler hakkında henüz yeterli bilgiye sahip değiliz. Kara deliğin içinde ne var? Kara delik nasıl oluşur gibi sorulara gelin hep birlikte yanıt bulalım.

Kara delik, evrenin en gizemli oluşumlarından biridir. Sahip olduğu kütle çekim kuvveti sayesinde olay ufkuna giren bir cismin nereye gittiği veya içerisinde ne olduğu bilinmemektedir. Fakat bilim adamları bu gizemli gök cisimleri hakkında bazı teoriler üretmektedir. Bunlardan en bilineni kara deliklerin aslında bir solucan deliği olduğudur. Solucan delikleri, birbirinden milyonlarca ışık yılı uzaklığa sahip iki gök cismi arasında köprü görevi gören ve mesafeleri kısaltan bir uzay-zaman tünelidir. Solucan deliklerinin varlığı henüz kanıtlanmamıştır. Fakat, bir kara deliğin solucan deliği olabileceğine dair teoriler epey yaygındır.

Kara delikler hakkındaki bir diğer teori ise kara deliğin arkasında beyaz delikler olmasıdır. Beyaz delik diğer bir deyişle ak delikler, kara deliklerin aksine her şeyi kusar. Kara delik içerisine cisimleri çekerken, ak delikler yutulan cisimleri dışarı püskürtür. Fakat bu da yalnızca bir teoridir. Kısacası kara deliklerin içerisinde ne olduğunu öğrenmek için günümüz teknolojisi henüz yetersiz.

Karadelikler Nasıl Oluşur?

Yıldızlar, yakıtlarını tüketip ömürlerinin sonuna geldiğinde süpernova adı verilen patlama gerçekleşir. Bu patlama sonucunda yıldızların çekirdekleri kendi içine doğru çöker. Eğer yıldızın kütlesi belirli bir değerin altındaysa nötron yıldızı adı verilen gök cisimleri oluşur. Eğer yıldız bu değerlerin üzerinde bir kütleye sahipse çökme durmaz ve kara delikler oluşur. Kara deliklerin güçlü kütle çekim kuvveti, uzay-zaman dokusunu yırtmasına neden olur. Bu cisimler öylesine güçlüdür ki ışık dahi kara deliklerden kaçamaz. Kara deliklerin rengi veya ışımalarının olmaması nedeniyle ‘’kara delik’’ adını almışlardır.

Akresyon Diski Nedir?

Kara delikleri merak edip görsellerine baktıysanız etrafında dönen bir diskin olduğunu mutlaka görmüşsünüzdür. Bu diske akresyon yani toplanma diski adı verilir. Akresyon diskinin en iç kısmında olay ufku vardır. Kara deliğin içerisine doğru çekilen bir yıldız, eğer olay ufkunu geçerse artık bu yıldızın kurtulma şansı imkansızdır. Kara delikten kaçamayıp yutulan yıldızlar, deliğin etrafında bir disk oluşturur. Bu disk, gaz, toz, yıldız ve gezegenlerin parçalarından oluşur.

Akresyon diski çok sıcaktır. Eğer bir kara deliğe düşseydiniz sizi önce bu akresyon diski karşılayacak ve daha kara deliği göremeden sıcaklık yüzünden buharlaşacaktınız. Son derece tehlikeli olan bu disk, her kara delikte bulunmaz. Bu diskin oluşması için kara deliğin bir gezegeni veya yıldızı yutmuş olması gerekir. Yine de kara deliğe seyahat planı yapmak isterseniz besini yıldızlar veya gezegenler olmayan süper kütleli bir kara delik bulmak işinizi kolaylaştıracaktır. 😊

2019 yılında çekilen ilk gerçek kara delik görüntüsü: